لزوم به کارگیری مسئول فناوری اطلاعات در مدارس

    یکی از مسائل بسیار مهمی که متاسفانه بیشتر مدارس (خصوصا مدارس دولتی) کمترین توجه ممکن را در خصوص آن دارند، به کارگیری شخصی به عنوان مسئول فناوری مدرسه است. شخصی که حضور او و تخصصش در مدرسه می تواند برای مدارس نقشی راهبردی و قابل توجه ایفا نماید و در اکثر موارد از آن غفلت می شود و باعث ایجاد جریان صحیح اطلاعات و استفاده مناسب از نقش حیاتی فناوری اطلاعات در مدارس می شود.

    امروزه با پیشرفت فناوری و رسوخ آن به جنبه های مختلف زندگی (خصوصا زندگی شهری)، و همه گیر شدن فناوری اطلاعات و عملا غیرقابل تفکیک شدن آن از فرایندهای عادی و معمول روزانه، آگاهی و اطلاع از مباحث مربوط به فناوری اطلاعات یک ضرورت غیرقابل انکار است و این ضرورت در مدارس نیز مانند ادارات و سازمان های کوچک و بزرگ دولتی و خصوصی کاملا مشهود است، امری که متاسفانه بسیاری از مدیران مدارس در کشور ما به دلیل ناآگاهی نسبت به این مقوله که ریشه در عدم آموزش صحیح و تفکرات سنتی از کار افتاده ی دهه های گذشته دارند، بعضا منکر آن شده و یا در صورت اجبار به تن دادن به آن، کمترین اهمیت ممکن را برای آن قائل می باشند، تا جایی که مباحث مربوط به فناوری اطلاعات در انتهای لیست اولویت های آن ها قرار گرفته و کمترین بودجه و زمان را به آن اختصاص می دهند. در حالات بهتر ممکن است مدیران به نقش این فناوری تا حدودی واقف باشند، اما به دلایلی از جمله محدودیت های مالی حاضر به اختصاص بودجه ای مجزا برای داشتن یک مسئول فناوری خبره نشوند یا به دلیل آشنایی عمومی که خود با مقوله فناوری اطلاعات دارند، به غلط تصور کنند که خودشان قادر خواهند بود به تنهایی و بدون نیاز به کمک فرد خبره، نیازهای مدرسه شان را براورده سازند که تجربه و بررسی های ما در گروه همکلاسی نشان داده این مورد نیز راه به جایی نبرده و در اغلب موارد از تهیه برخی مستندات و آمار در نرم افزارهای تایپ و صفحه گسترده مانند مجموعه آفیس فراتر نخواهد رفت.

    عواقب این غفلت عظیم وقتی بیشتر مشهود می شود که بدانید به طور مثال یک مدرسه یا مجتمع غیرانتفاعی با بهره گیری مناسب از ابزارهای فناوری اطلاعات، (جدای از مزایای بی شماری که در افزایش کیفیت آموزش و رضایت اولیا و دانش آموزان به همراه خواهد داشت و در واقع در اکثر موارد هدف اصلی به کارگیری فناوری اطلاعات در مدارس می باشد) می تواند به طرز چشمگیری در هزینه های خود صرفه جویی نموده و در مواردی نیز حتی درامدزایی مستقیم داشته باشد. تا جایی که براوردهای گروه تحقیق و توسعه همکلاسی نشان می دهد، استفاده مناسب از فناوری اطلاعات در مدارس می تواند موجب حداکثر ۱۰ درصد صرفه جویی مستقیم در هزینه های مدرسه و افزایش درآمد در مدارس غیرانتفاعی شود.

    یکی از معدود حرکات مثبتی که در سال های اخیر در خصوص به کارگیری فناوری اطلاعات در مدارس انجام شده، ایجاد سمتی به عنوان مسئول فناوری در اکثر مدرسه هاست که خود نشان دهنده آن است که مسئولین امر (هرچند به طور حداقلی) به اهمیت این موضوع واقف بوده و کمترین گام عملی ممکن در این زمینه را (هرچند با قدری تأخیر) برداشته اند. مسئول فناوری مدرسه به عنوان رابط کلیدی مدرسه با دنیای فناوری، می تواند نقش بسیار حیاتی در پیشبرد صحیح اهداف آموزشی و پرورشی مدرسه ایفا نماید. مسئول فناوری در واقع پلی است که امکان گذر از آموزش و پرورش سنتی به مدرن را برای مدارس فراهم می کند (البته نه به تنهایی، بلکه در کنار بسیاری ابزار و ملزومات دیگر).

    بسیار باعث تأسف است که برخی از مدیران مدارس هنوز به لحاظ فرهنگی به بلوغ کافی در این خصوص نرسیده و صرف هرگونه هزینه در این حوزه را موجب اصراف و اتلاف منابع درآمد مدرسه قلمداد می کنند، غافل از آنکه این یک سرمایه گذاری مستقیم و کوتاه مدت است. البته توجه به کیفیت ابزار و اشخاص به کارگرفته شده در این زمینه نیز از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. در بسیاری از موارد دیده شده که مدیران مدارس فردی را از میان بستگان و دوستان خویش به عنوان مسئول فناوری منصوب می کنند، بدون آنکه کمترین بررسی در خصوص صلاحیت و مهارت های علمی و عملی وی انجام داده باشند که این خود نه تنها کمکی به پیشبرد و ترقی مدرسه نخواهد کرد، بلکه قطعا تأثیر معکوس خواهد داشت. همچنین متأسفانه در برخی مدارس دولتی دیده شده که مسئولین فناوری به دلیل عدم رضایت از شرایط کاری و مهم تر از همه حقوق و مزایای دریافتی خود، احساس مسئولیتی در قبال کار خود نداشته که این نیز یکی دیگر از آفات و معضلات مهم در این خصوص تلقی می شود.

    به امید آنکه روزی تمامی مدیران مدارس در چهار گوشه کشور پهناور ایران، به این امر واقف گردیده و اهمیت کافی و وافی برای آن قائل شوند. البته این راه درازی است که قبل از هر چیز نیاز به فرهنگ سازی دارد و در نبود انگیزه و تعهد کافی در وزارت خانه آموزش و پرورش به عنوان متولی رسمی آموزش و پرورش در کشور، این وظیفه به تک تک افراد و اشخاصی که به هر نحو در این حوزه فعالیت می کنند تفویض شده و به همین دلیل ما نیز در گروه همکلاسی مدت هاست در این زمینه فعالیت جدی داشته ایم و کماکان به این مسیر (ترویج استفاده صحیح از ابزار فناوری اطلاعات در مدارس) ادامه خواهیم داد. سامانه همکلاسی یکی از مهم ترین این ابزار است…